Dakota Południowa to stan w środkowo – północnej części Stanów Zjednoczonych, znajdujący się na obszarze Wielkich Równin – jest to rozległa kraina geograficzna, będąca także kręgiem kulturowy na obszarze Kanady i USA. Od północy sąsiaduje ze stanem Dakota Północna, od południa z Nebraską, od zachodu z Wyoming i Montaną, od wschodu z Minnesotą i Iowa. Nazwa tego stanu pochodzi od zamieszkujących tam Indian Dakota również znanych jako Siuksów – są to Indianie Ameryki Północnej z obszaru Wielkich Równin. Nazwa ta oznacza „sprzymierzeni”, „przyjaciele”.
Stan Dakota Południowa
Stolica Południowej Dakoty jest miasto Pierre. Stan liczy około 700.133 mieszkańców. Dakota Południowa jest 17 najbogatszym, ale 5 najmniej zaludnionym stanem w USA. Dakota Południowa stała się częścią Unii w dniu 2 listopada 1889 roku. Miasto Pierre jest stolicą stanu. Sioux Falls, liczące około 165 tysięcy, jest również największym miastem w Południowej Dakocie.
Stan ten jest w dwóch strefach czasowych: UTC-6:00 (strefa czasowa, odpowiadająca czasowi słonecznemu południka 90°W.) i UTC – 7:00 (strefa czasowa, odpowiadająca czasowi słonecznemu południka 105°W.). Zobacz wszystkie strefy czasowe w USA.
67 hrabstw
Stan Dakota liczy 67 hrabstw a największe z nich to hrabstwo Minnehaha. Posiada 13 parków stanowych oraz wiele uniwersytetów i wyższych uczelni takich jakich jak: Black Hills State University, Spearfish Dakota State University czy Dakota Wesleyan University.
Najpowszechniej używanymi językami w tym stanie są: język angielski, język hiszpański, język niemiecki. Istnieje również język dakota, jest to język z rodziny siouańskiej, używany przez ok. 26 tysięcy Dakotów. Używany w Kanadzie oraz w stanach: Nebraska, Minnesota, Dakota Północna, Dakota Południowa i Montana. Główną religią w Dakocie Południowej jest protestantyzm i katolicyzm. Największe miasto to Pierre.
Uprawia się tam głównie słonecznik, jęczmień kukurydze i pszenice. Przemysł opiera się przede wszystkim na wydobywaniu (złoto, srebro beryl, żelazo). Turystyka znajduje się na drugim miejscu wśród najbardziej dochodowych gałęzi przemysłu Dakoty Południowej.
Historia Dakoty Południowej
Ważne wydarzenia stanu Dakota: 1743 rok datuję się na rozpoczęcie procesu eksploracji obszarów Połudnowej Dakoty, przez Francuskich osadników, takich jak, Luisa-Joseph Verendrye i Francoisa Verendrye. W 1803 roku pod wpływem zapadniętych decyzji odkupienia terenów od Francji, obszar przechodzi na własność USA jako część Luizjany. A 1817 powstaje Fort Pierre, pierwsze stałe osiedle, potocznie zwane „białych”.
W Górach Czarnych odkryto złoto w 1874 roku co spowodowało spór pomiędzy Indianami z plemienia Dakotów a kawalerią USA czego wynikiem była bitwa nad Little Bighorn 25 czerwca 1876 ktora zakończyła się zwycięstwem Indian. Nie powstrzymało to jednak, podboju Wielkich Równin i Gór Czarnych przez Amerykanów. W 1877 roku dochodzi tutaj do jednego z najbardziej przełomowych wydarzeń, ponieważ terytorium Dakoty zostało podzielone na dwie części, terytorium stanu zostaje rozdzielone na dwie części północną i południową.
2 listopada 1889 datuję się na przyjęcie Dakoty Południowej do Unii jako 40 stan, można zauważyć, że Dakota wstąpiła w skład Unii jako jedna z ostatnich. 29 grudnia 1890 – masakra Siuksów nad potokiem Wounded Knee czyli ostateczne starcie zbrojne pomiędzy armią Stanów Zjednoczonych Ameryki a Indianami Wielkich Równin. Date te uznaje się za historyczny koniec wojen Indian w Ameryce Północnej. Przyczyną było zaniepokojenie białych indiańską religią Tańca Ducha i związanym z tym poruszeniem w rezerwatach. Wojne wygrali Amerykanie.
Geografia i klimat Dakoty Południowej
Dakota Południowa leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego o kontynentalnej i suchej odmianie. Lata są zwykle gorące, co związane jest z napływem gorących mas powietrza znad Meksyku. Średnie temperatury w lecie dochodzą do 32 °C.
Za to zimy są zimne, zazwyczaj mroźne, a średnia dobowa temperatura może spaść do -12 °C. Zimą występują zawieje i zamiecie śnieżne.Opady roczne to około 500 mm. Najsuchsze regiony, które znajdują się w południowo – zachodniej części kraju cechują się opadami rzędu od 150 do 300 mm rocznie. Do częstych zjawisk w czasie letnim należą gwałtowne burze z silnym wiatrem i gradem.
Główną, największą rzeką w tym stanie jest Missouri – rzeka w Stanach Zjednoczonych, dopływ Missisipi. Wraz z Missisipi stanowi najdłuższą rzekę Ameryki Północnej, o długości ok. 5970 km. Rzeźba terenu wyżynna, z głęboko wciętymi dolinami rzeki Missouri i jej dopływów. Na zachodzie znajdują się Góry Czarne z najwyższym szczytem Harney Peak (2207 m n.p.m.).
Zwierzęta które występują w tym stanie to: żubry, prairie, pronghorn, kojoty, jelenie i psy . Rosnące populacje bielików są rozłożone w całym stanie, zwłaszcza w pobliżu rzeki Missouri. Ssaki, przeważnie występujące w Czarnych Górach to jelenie, łosie, owce, kozy górskie, kuny leśne i lwy górskie, a strumienie i jeziora zawierają kilka gatunków pstrąga. Ekologia Black Hills, ze względu na większą wysokość i poziom opadów znacznie różni się od równin. W górach rosną różne rodzaje sosen, w tym Ponderosa i Lodgepole sosny, a także świerki.
Atrakcje turystyczne Dakoty Południowej
Rapid City w South Dakota. Miasto jest znane jako brama do Gór Czarnych, oraz gwiazda zachodu. Podzielone jest od północy na południe grzbietem górskim, który rozdziela miasto na dwie części, wschodnią i zachodnią. Zamieszkane przez około 62,1 tys. mieszkańców. Jest miastem rodzinnym zawodowej koszykarki CSKA Moskwa i WNBA , Becky Hammon, najlepszej koszykarki stanu.
Zobacz także podróżowanie samochodem po Stanach Zjednoczonych i dojazd do Dakoty Południowej autem.
Mount Rushmore
W tłumaczeniu Góra Rushmore- góra leżąca w Black Hills w hrabstwie Pennington znajdującym się na zachodzie stanu Dakota Południowa, w której w latach 1927-1941 wykuto pomnik o nazwie Mount Rushmore National Memorial.
Wartą odnotowania informacja jest to, że pomnik ten skonstruowany został w specyficzny sposób, składa się on bowiem z czterech głów prezydentów USA, którzy na przestrzeni lat szczególnie zasłużyli się dla historii USA. Popiersie każdego z prezydentów ma wysokość ok. 18 m. Przedstawieni tam prezydenci to: Theodore Roosevelt, George Washington, Thomas Jefferson, oraz Abraham Lincoln, jak widać na Pomniku widnieją znakomite osobistości w historii Stanów Zjednoczonych.
Proces tworzenia pomnika obejmował swoją ramą okres 14 lat, głównym wykonawcą był tutaj Gutzona Borgluma, ambitny rzeźbiarz, którzy wydrążył go, w granitowej skale Mount Rushmore. Do pomocy miał przydzielonych 400 robotników oraz rzeźbiarzy.
Rzeźby kuto za pomocą ładunków wybuchowych, młotów i ciężkiego sprzętu. Budowa pomnika spowodowała oburzenie rdzennych Amerykanów, w szczególności „Dakotów”, ponieważ uznali oni ten czyn jako bezczeszczenie ich miejsc świętych. Mount Rushmore stanowi główną atrakcję turystyczną stanu Dakota Południowa. W 2004 roku pomnik zobaczyło ponad 2 miliony zwiedzających.
Największą pule odwiedzających przyciąga, odbywający się co roku, wyścig motocyklistów Sturgis Motorcycle Rally, a dodatkowym atutem jest okres jego trwania, który wynosi tydzień przynosząc wiele wydarzeń, takich jak odbywające się koncerty finałowe, organizowane przez Rushmore Music Camp. Wpisanie Mount Rushrome do spisu amerykańskich Miejsc Historycznych, stanowi dodatkową atrakcję, przyciągającą tutaj turystów. Pierwsze takie zdarzenie miało miejsce 15 października 1966 roku.
Dodatkową atrakcją jest kanion z wykutą w skale komnatą, posiadającą szesnaście porcelanowych płyt, które są emaliowane.Kanion znajduję się w obrębie wcześniej wymienionych wyrzeźbionych twarzy, na których umieszczone są teksty Deklaracji Niepodległości oraz Konstytucji Stanów Zjednoczonych z ich historią, widnieją na nich także biografie czterech prezydentów oraz Borgluma. Największa atrakcja tego parku, są formy pastelowanych skał, rozciągające się wzdłuż ścian tektonicznego uskoku.
Reptile Gardens jest to Park dzikich zwierząt. Oferuje gościom niezapomniane wrażenia podczas zwiedzania oraz edukację na temat ważnych kwestii środowiskowych. W parku znajduje się wiele unikalnych gadów i egzotycznych roślin. W 2014 roku został umieszczony w księdze Guinnessa jako największe zoo z gadami na świecie. Na pewno przypadnie do gustu miłośnikom zwierząt.
Park Narodowy Badlands
Zajmuje 990 km2 powierzchni w południowo – zachodnim krańcu Dakoty Południowej. Największą atrakcją Parku są zachwycające formy skał pastelowych, wzdłuż ściany tektonicznego uskoku. Wykształcone przez wodę i wiatr skały mają kształty wieżyc, iglic, ostrych grzebieni w efekcie tworząc niesamowity krajobraz.
Inną atrakcją są również skamieniałe szczątki prehistorycznych zwierząt. Wounded Knee w Badlands to miejsce największej masakry Siuksów. Nazwa parku pochodzi od tamtejszej ziemi, określona jako Badlands co oznacza złe ziemie. Na terenie parku można uprawiać: kolarstwo górskie jak i piesze wędrówki.
Park Narodowy Wind Cave
Park został założony przez prezydenta Theodora Roosevelta w 1903. To pierwsza na świecie jaskinia, której nadano miano parku narodowego. Jaskinia jest również uważana za trójwymiarowy labirynt jaskiń , co tworzy go najgęstszym przelotu systemem jaskiń na świecie. Wietrzna Jaskinia jest jedną z najstarszych jaskiń świata. Park ten zajmuje powierzchnię 115 km2. Wycieczkę w parku zaleca się połączyć ze zwiedzaniem Badlands i Czarnych Wzgórz.
Pomnik Szalonego Konia
Monument poświęcony wodzowi Dakotów Oglala (tzw. Szalonemu Koniowi) i Indianom. Kuty w skale góry Thunderhead w Górach Czarnych w hrabstwie Custer. Gdy zostanie ukończony, będzie to największy na świecie pomnik. Rzeźba będzie miała 195 m długości i 172 m wysokości. Sama głowa, której wykuwanie już zakończono ma aż 25 m wysokości. Architektura ma za zadanie przedstawić tutaj wodza Dakotów OGlala Szalonego konia, który w bitwie nad Little Brighorn w 1876 roku wsławił się, a krótko potem z powodu zdrady został zabity.
Park stanowy Custer
Jest to największy i najstarszy park stanowy w Dakocie Południowej a jego powierzchnia wynosi 287 km². W obrębie parku znajdują się liczne piesze szlaki turystyczne, w tym między innymi wiodący na mierzący 2207 m n.p.m. wierzchołek góry Harney Peak, który jest najwyższym punktem w Dakocie Południowej. Przez park przebiega narodowa droga krajobrazowa Peter Norbeck Scenic Byway. W parku żyją liczne stada bizonów.
National Music Museum
Tzw. świątynia muzyki i historii instrumentów muzycznych. Znajduje się w niej ponad 15.000 amerykańskich , europejskich i innych zachodnich instrumentów ze wszystkich kultur i okresów. Wspaniałe miejsce dla pasjonatów muzyki.
Adams Museum & House
Został zbudowany w Deadwood, w 1930 roku przez Deadwood biznesmena i byłego burmistrza. Uważany za najstarsze muzeum historii. Utworzone jako hołd dla pionierów Black Hills oraz na pamiątkę zmarłej pierwszej żonie i dwóch córek. Muzeum jest przystosowane dla osób niepełnosprawnych.
Harney Peak
Szczyt w stanie Dakota Południowa. Należy do łańcucha górskiego Black Hills. Jego wierzchołek położony na wysokości 2207 m n.p.m. jest najwyższym punktem w Dakocie Południowej. Na szczycie znajduje się porzucona murowana wieża.
The Corn Palace
Znajduje się przy 604 North Main Street w Mitchell w Dakota Południowa. Pałac ten jest wyjątkowy ponieważ zdobiony jest muralami z kukurydzy. Podczas lata Corn Palace oferuje bezpłatne wycieczki prowadzone przez przyjaznych przewodników opowiadających ciekawostki na temat kukurydzy.
Jedyny na świecie Corn Palace jest główną atrakcją turystyczną tego miasta.
Jest miejscem wielu festiwalów, pokazów i imprez. Około 500.000 turystów każdego roku przyjeżdża , aby zobaczyć unikalnie zaprojektowane malowidła kukurydzy. Budynek jest corocznie odnawiany. Kukurydziany pałac uznawany jest za cud sztuki ludowej.
Ciekawostki o Dakocie Południowej
- Hymn stanu: Bądź pozdrowiona, Dakota Południowa!
- Dewiza: Under God the People Rule (Z woli Bożej rządy ludu)
- Przydomek: The Mount Rushmore State (Stan Góry Rushmore)
- Slogan Stanu: Wielkie Twarze wspaniałe miejsca
- Kwiat Stanu: Amerykańska sasanka
- Minerał Stanu: Kwarc różowy
- Zwierze Stanu: Kojot
- Owad Stanu: Pszczoła – Apis mellifera
- Inne symbole: świerk z Czarnych Wzgórz, bażant, skrzypce
