Byliście może ostatnio w kinie na filmie „Get On Up”? To właśnie z Karoliny Południowej pochodzi główny bohater, znany na całym świecie muzyk James Brown. Z pewnością znacie takie jego hity jak: „I Got You (I Feel Goog), „It’s a Man’s Man’s Man’s World”, „Papa’s Got a Brand New Bag” czy „Please, Please, Please”. Do dziś ich melodie rozbrzmiewają w całej Karolinie Południowej…
Stan Karolina Południowa
Karolina Południowa leży na wschodnim Stanów Zjednoczonych, stan ten posiada szeroki dostęp do Oceanu Atlantyckiego. Od północy graniczy z Karoliną Północną, a od swojej południowo zachodniej strony ze stanem Georgia. Jest stanem średniej wielkości – jego powierzchnia liczy 82 965 kilometrów kwadratowych.
Klasyfikuje to Karolinę Południową na 40 miejscu pod względem wielkości (wszystkich stanów mamy 50). Stan zamieszkuje ponad 4 miliony osób, co przy zestawieniu z jego wielkością daje gęstość zaludnienia wynoszącą 51 osób na kilometr kwadratowy. Pod względem populacji Karolina Południowa zajmuje 26 miejsce na liście najbardziej zaludnionych stanów USA.
Karolina Południowa jest jednym z trzynastu pierwotnych stanów założycielskich. 23 maja 1788 roku stan ten ratyfikował konstytucję Stanów Zjednoczonych, jako ósmy z kolei.
Stolica i administracja Karoliny Południowej
Stolicą, a zarazem największym miastem stanu jest Columbia. Leży ono w samym sercu Karoliny Południowej i liczy blisko 130 tysięcy mieszkańców. Rolę stolicy stanu Columbia przejęła od miasta Charleston w 1786 roku. Jest to miasto naznaczone przez burzliwą historię konfliktu zbrojnego pomiędzy północą a południem: znaczna część miasta spłonęła podczas pożaru w 1865 roku w trakcie wojny secesyjnej.
Poza Columbią wśród większych i bardziej znaczących miast Karoliny Południowej należy wymienić: Charleston, Rock Hill, Greenville, Hilton Head Island, Myrtle Beach, North Augusta, West Columbia, North Myrtle Beach, Bluffton, czy Georgetown.
Stan dzieli się na 46 hrabstw: Cherokee, Chester, Chesterfield, Colleton, Darlington, Dillon, Dorchester, Edgefield, Fairfield, Florence, Georgetown, Greenville. Greenwood, Hampton. Horry, Abbeville, Aiken, Allendale, Anderson, Bamberg, Barnwell, Beaufort, Berkeley, Calhoun, Charleston, Clarendon, York, Jasper, Kershaw. Lancaster, Laurens, Lee, Lexington, Marion, Marlboro, McCormick, Newberry, Oconee, Orangeburg, Pickens. Richland, Saluda, Spartanburg, Sumter, Union oraz hrabstwo Williamsburg.
Symbole stanu Karoliny Południowej
Flaga stanowa Karoliny Południowej przedstawia wizerunek półksiężyca oraz palmy na granatowym tle. Półksiężyc choć współcześnie kojarzy się z islamem – ta wiara nie ma tutaj akurat nic wspólnego ze stanową flagą. Półksiężyc jest pamiątką i odnosi się do symbolu, jaki na czapkach nosili żołnierze dwóch pułków sformowanych w Karolinie Południowej w 1775 roku, do walki przeciw Anglikom o niepodległość.
A skąd tam palma? Ona zawitała na fladze zaledwie rok później, w 1776 roku, kiedy to fort na wyspie Sullivan, w porcie miasta Charleston pokonał flotę brytyjską. Fort ten zbudowany był z pni palmy karłowatej, która obficie występuje na wyspie. Dla uczczenia tej ważnej bitwy palma znalazła swoje miejsce na stanowej fladze.
Pieczęć stanowa Karoliny Południowej jest już o wiele bardziej barwna od jej flagi. Należy ona to jednych z najstarszych pieczęci w USA – została przyjęta już w 1776 roku. Widnieją na niej dwa eliptyczne pola, połączone gałązkami palmy. Prawa elipsa otoczona jest przez wstęgi z napisami: powyżej widnieje napis „South Carolina”, a poniżej „Animis Opibusque Parati” (Przygotowani w umyśle i surowcach). W środku tej elipsy umieszczono dwa drzewa: upadłe drzewo symbolizujące pokonanych wrogów, a stojące zwycięzców. Z tego powodu Karolina Południowa nazywana jest potocznie stanem palmy.
Na okręgu lewej elipsy widnieje inny napis: „Dum Spiro, Spero” (póki żywota, póty nadziei), tłumaczony także w bardziej jasny sposób: dopóki żyję, jest nadzieja. W elipsie mieści się z kolei wizerunek piękniej kobiety, ubraną na modę starożytnych, symbolizującą Nadzieję. U jej stóp znajduje się napis „Spes” (Zaufanie). Dewiza stanu Karoliny Południowej brzmi: „Dopóki żyję, nie tracę nadziei” (Dum Spiro Spero). Za nieoficjalne symbole stanu uznaje się jaśmin, oraz strzyżyka zwyczajnego – małego ptaka wędrownego.
Mieszkańcy Karoliny Południowej
Znaczna większość mieszkańców stanu to ludzie o białym kolorze skóry. Zgodnie z danymi stanowią oni blisko 70% mieszkańców stanu, natomiast 30% to mieszkańcy o czarnym lub żółtym kolorze skóry. Dane pochodzą ze statystyk United States Census Bureau. Wśród mieszkańców stanu największą grupę stanowią ewangelicy – zgodnie z danymi statystycznymi, stanowią oni 45% społeczeństwa. Protestantyzm deklaruje 33% mieszkańców stanu, katolicyzm 8%, brak jakiejkolwiek religii 10%, a pozostałe 4% to wyznawcy innych wierzeń, przez buddyzm, czy judaizm.
Znani ludzie z Karoliny Południowej
Jak wspomniano na samym początku artykułu, to właśnie z Karoliny Południowej pochodzi legenda rocka, bluesa, soulu i jazzu, na r&b i funku – James Brown. Zaliczany jest on do największych i najbardziej wpływowych muzyków XX wieku. Aż cztery z albumów Browna uwzględniono na liście najlepszych albumów wszechczasów wpływowego magazynu „Rolling Stone”.
Także z Karoliny Południowej pochodził Jesse Jackson – uznawany za jednego z najważniejszych czarnoskórych liderów XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Jest to tym bardziej znamienne, że Karolina Południowa była jednym z tych stanów, w których najdłużej utrzymało się niewolnictwo.
Dla wielu stan ten po dziś dzień kojarzy się z niewolnictwem czarnoskórych ludzi i dyskryminacją, jaka na wielką skalę miała miejsce jeszcze w drugiej połowie XX wieku. Jackson był twórcą i założycielem organizacji Operation PUSH i National Rainbow Coalition, działających obecnie wspólnie jako Rainbow/PUSH. Zajmuje się ona sprawami z zakresu praw człowieka, sprawiedliwości społecznej i politycznego aktywizmu. Jesse Jackson był także jednym z najbardziej zaufanych doradców wielkiego lidera ruchu walczącego o równość praw czarnoskórych Amerykanów, Martina Luthera Kinga.
Geografia i klimat Karoliny Południowej
Karolina Południowa składa się z pięciu obszarów geograficznych, nazywanych inaczej prowincjami fizjograficznymi. W południowo wschodniej części stanu mieści się Atlantic Coastal Plain, które można podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne nadbrzeża Plains. Z północy na południe wybrzeże jest podzielona na trzy odrębne obszary; Grand Strand, Santee River Delta, oraz wyspy.
Dalej w głąb lądu znajdują się Sandhills, stare wydmy. Linia Fall, która wyznacza granicę żeglownych rzek, biegnie wzdłuż granicy z Sandhills i Piemontu. W północno zachodnim narożniku staniu mieści się Blue Ridge Mountains, najmniejszy region geograficzny Karoliny Południowej.
Stanowa linia brzegowa zawiera wiele słonych bagien i ujść rzek, jak również naturalne porty, takie jak Georgetown i Charleston. Niezwykła cechą charakterystyczną równin Karoliny Południowej jest duża liczba naturalnych zatok. Teren nadbrzeża jest płaski, a gleba składa się w całości z ostatnich osadów, takich jak piasek, muł czy glina.
Najwyższymi górami są Blue Ridge Mountains, stanowiące odłamek Appalachów. Sasafras Góry, najwyższy punkt w Południowej Karolinie, znajduje się na wysokości 3560 stóp (1090 metrów nad poziomem morza).
Na terenie Karoliny Południowej znajduje się kilka dużych jezior. Są to jezioro Marion, Strom Thurmond znane także jako Clarks Hill Lake, jezioro Moultrie, Hartwell, Murray, Russell Lake, czy Keowee. W Karolinie Południowej zdarzają się trzęsienia ziemi. Największa częstotliwość występuje na środkowym wybrzeżu stanu, w obszarze Charleston.
Występuje tam około 10-15 trzęsień ziemi w roku. Trzęsienie ziemi z 1886 roku w Charleston było największym trzęsieniem, jakie kiedykolwiek pojawiło się w południowo wschodnich Stanach Zjednoczonych. Śmierć poniosło w nim 60 osób, w tym tragicznym zjawisku zniszczeniu uległa tez połowa miasta Charleston.
Zimy i lata w Karolinie Południowej
Do Karoliny Południowej docierają cyklony tropikalne. Występują one podczas sezonu huraganów, który trwa średnio od 1 czerwca do 30 listopada. Pamiętne, tragiczne w swojej sile huragany, jakie dotarły do Karoliny Południowej to Hazel (z 1954 roku) i Hugo (z 1989 roku). Przez stan przechodzi także średnio 14 tornad rocznie.
W Karolinie Południowej występuje wilgotny klimat subtropikalny. W lecie, w Karolinie Południowej jest gorąco i wilgotnie, z temperaturami w ciągu dnia wynoszącymi średnio między 30 – 34 °C. Są to warunki trudne zwłaszcza dla dzieci i osób starszych, które ciężej znoszą takie upały.
Temperatury zimą są mniej jednolite. Podczas gdy opady są obfite przez cały rok w niemal całym stanie, wybrzeże ma tendencję do nieco bardziej wilgotnego lata, podczas gdy w głębi lądu, marzec wydaje się być najbardziej mokrym.
Najwyższą temperaturą jaką zanotowano w Karolinie Południowej było 45 °C w mieście Johnston; pomiaru dokonano 29 czerwca 2012 roku, a najniższą zanotowaną temperaturą było minus 28 °C w Caesars w dniu 21 stycznia 1985 roku.
Gospodarka Karoliny Południowej
Karolina Południowa słynie z tytoniu, drobiu, bydła, nabiału, soi, siana, ryżu oraz hodowli świń. Przemysł obejmuje natomiast wyroby włókiennicze, produkty chemiczne, wyroby z papieru, produkcję maszyn, samochodów i produktów motoryzacyjnych, a także turystyki.
Praca w Karolinie Południowej nie należy do najatrakcyjniejszych, firmy działające w tym stanie słyną z zatrudniania pracowników jedynie na okres tymczasowy. Ta siła robocza jest atrakcyjne dla firm, ze względu na niższe płace i brak odpowiedzialności utrzymania świadczeń zdrowotnych dla swoich pracowników tymczasowych.
Na terenie stanu działa tylko jedna firma, ujęta na liście najważniejszych, amerykańskich firm Fortune 500, a jest nią Domtar z miasta Rock Hill.
Karolina Południowa korzysta również z inwestycji zagranicznych. Na terenie stanu działa aż 1950 zagranicznych przedsiębiorstw, w których pracuje prawie 135 tysięcy osób.
Transport w Karolinie Południowej
Główne autostrady międzystanowe przechodzące przez Karolinę Południową to: I-20, która biegnie od Florencji na wschodzie przez Columbię, w kierunku południowo zachodniej granicy w pobliżu Aiken. Duże znaczenie ma również autostrada I-26, która biegnie z Charleston przez Columbię do Spartanburg i północnej granicy w Spartanburg County.
Wśród najważniejszych dróg międzystanowych należy wymienić także; I- 77, I- 85, I- 385, I-26 oraz I- 95. W Karolinie Południowej funkcjonuje również dobrze rozwinięta kolej. Stan przecinają cztery trasy pasażerskie: Crescent, Palmetto, Silver Meteor oraz Silver Star.
Istnieje siedem znaczących lotnisk w Karolinie Południowej. Największym jest międzynarodowe lotnisko w Charleston. Poza nim mamy także lotniska: Columbia Metropolitan Airport, Greenville-Spartanburg International Airport, Florence Regional Airport, Myrtle Beach International Airport, Hilton Head Airport oraz Rock Hill/York County Airport.
Ciekawostki o Karolinie Południowej
Karolina Południowa jest największym producentem brzoskwiń i jedynym producentem herbaty w całych Stanach Zjednoczonych. Przy drodze US 17 przebiegającej przez Karolinę Południową ciągnie się plantacja „Mount Pleasant”, która została uwieczniona w kultowym filmie „Przeminęło z wiatrem”.
