Memphis w Tennessee. Miasto w środkowej części USA, w stanie Tennessee. Nazwa wzięła się od miejscowości Memphis z Starożytnym Egipcie. Memphis … nieodmiennie kojarzone z Elvisem Presleyem, z Graceland i z grobem króla Rock and Rolla – Elvisa Presleya. Witamy w naszym przewodniku po mieście Memphis w USA. Czego nie wiesz o Elvisie i Memphis.
Poczytaj zanim kupisz bilet do Stanów i zaplanujesz wycieczkę do miejsca pochówku i śmierci Elvisa Presleya.
Geografia, klimat, demografia, liczby Memphis
Memphis jest głównym miastem hrabstwa Shleby i powiatu Shelby County w stanie Tennesse w USA. Posiada 680 tysięcy ludności i rozlokowane jest na obszarze 763 m.2. Daje to gęstość zaludnienia 898 os./km2.
Odległości, jakie dzielą Memphis od sąsiednich dużych miast amerykańskich to: Nashville – 340 km. na północny wschód, Saint Louis – 450 km. na północ, Oklahoma City – 1000 km. na północ. Memphis usytuowane jest na wschodnim brzegu Missisipi. Ta najdłuższa rzeka Ameryki Północnej przydaje miastu najwięcej charakteru wizualnego.
Hrabstwo Shelby cechuje klimat wilgotny subtropikalny. Oznacza to wilgotne i gorące lata, oraz łagodne zimy. Średnia temperatura lipca to 28 stopni, choć często bywają znacznie większe ciepłoty, natomiast w styczniu to nieco mniej niż 6 stopni. Śnieg pada sporadycznie w tym stanie USA. Częstsze i bardziej niebezpieczne są burze lodowe i marznący deszcz.
Burze trafiają się we wszystkich porach roku, ale w szczególności w miesiącach wiosennych. Na wilgotność klimatu okolic Memphis wpływ mają rzeka Missisipi i bliskość Zatoki Meksykańskiej. W rejonie tym występują też duże pokłady wód podskórnych.
Główne dzielnice Memphis, to: Belle Meade, Berclair, Binghampton, Ogrody Centralne, Cooper – Young, Chickasaw Gardens, Douglass. Śródmieście, East Memphis, Frayser, Glenview, Hickory Hill, Lenox, Hollywood, Hyde Park. South Memphis, Victorian Village, Wolfchase. Obecnie ponad 63% populacji miasta stanowi ludność czarnoskóra.
Rasy białej jest około 30%, resztę stanowią Latynosi i Azjaci. To trochę dziwne statystyki, którym nie chce mi się do końca wierzyć, ponieważ odwiedzając Memphis w 2019 roku w ogóle się tego nie odczuwa. No ale trzeba wierzyć Wikipedii i oficjalnym statystykom stanowym. I takowe tu publikujemy.
Historia Memphis w pigułce
Dogodne dla codziennego życia usytuowanie dzisiejszego Memphis, na żyznych glebach i nad wielka rzeką, powoduje, że od najdawniejszych czasów istniało tam życie i osiedlanie się przez człowieka. Wykopaliska archeologiczne świadczą o bytności tam lokalnych plemion początkiem naszej ery.
Były to ludy kultury Missisipi, które osiedlały się wzdłuż całej rzeki, a cechowały je między innymi oryginalne kurhany. Żyło tam potem indiańskie plemię Chickasaw. W XVI wieku przybyli tam europejscy badacze i traperzy. Koniec XVIII wieku przyniósł ze sobą wypieranie rdzennej indiańskiej ludności oraz walki o wpływy i posiadanie na tych obszarach, pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Hiszpanią.
Około 1795 roku, na miejscu dzisiejszego Memphis powstał hiszpański fort obronny – Fort San Fernando de las Barrancas. Miejsce to było centralnym punktem działalności Hiszpanów na tamtym terenie. Sprawowali oni nieformalną władzę nad Indianami Chickasaw, natomiast Amerykanie wywalczyli sobie prawo do poruszania się po Missisipi.
Rok później Hiszpanie wycofali się z fortu, przenosząc się do Arkansas. W 1819 roku rząd amerykański wykupił od Indian grunty i założono miasto Memphis.
Dokładnie było to 22 maja. Proces budowy podstawowych obiektów trwał co najmniej do 1826 roku. Za założycieli uważa się Johna Overtona, Jamesa Winchestera i Andrew Jacksona. Nazwano go tak na skojarzenie głównego miasta Starożytnego Egiptu.
Memphis, z założenia, miało stanowić centrum handlu i transportu rzecznego Missisipi, ponieważ w jego rejonach uprawiano już między innymi bawełnę, której miasto stało się głównym dystrybutorem. Przemysł bawełniarski stanowił główny element działalności zarobkowej regionu w czasach przed wojna domową. A zajmowała się pracą fizyczną przy tym głównie ludność czarnoskóra, niewolnicza. W związku z tym Memphis stało się także centrum handlu niewolnikami.
Na plantacjach bawełny
W pierwszych dekadach XIX wieku około miliona zniewolonych czarnoskórych pracowało na plantacjach bawełny. Wielu z nich było rozlokowywanych wzdłuż rzek Missisipi i Ohio. W 1857 roku ukończono budowę kolei Memphis i Charleston, która połączyła miasto z atlantyckim wybrzeżem Karoliny Południowej. Była to jedyna linia kolejowa o orientacji wschód – zachód, zbudowana w południowej części Stanów Zjednoczonych, przed wojną domową. Ruch ten pozwolił na sprawniejszą spedycję bawełny do Europy.
Fala emigracji z Europy
Lata 1850 – 60, w związku z klęską wielkiego głodu w Irlandii, sprowadziły do Memphis falę emigracji, co miało znaczący wpływ na demografię miasta. Końcem tej dekady, na ponad 22 tysiące mieszkańców, ponad 20 % stanowili Irlandczycy.
Byli z początkiem dyskryminowani, jednak w miarę lat uzyskali wpływy we władzach miejskich i policji, co zmieniło tą sytuację. Irlandczyk został nawet burmistrzem, jeszcze przed wojną secesyjną. Liczną grupę emigrantów stanowili również wtedy Niemcy z Europy.
Memphis podczas wojen
Podczas wojny domowej Memphis odłączyło się od Unii i stało się twierdzą dla wojsk Konfederacji. W morskiej bitwie pod Memphis miasto zostało jednak zdobyte, co miało miejsce 6 czerwca 1962 roku. Pozostało od tamtej pory pod władaniem „północy”. Obecność wojsk Unii w nim przyczyniła się do dużego napływu ludności afroamerykańskiej, która uciekała z podmiejskich plantacji bawełny.
Miasto miało problem z pomieszczeniem ich w swoich granicach. Ilość czarnoskórej ludności Memphis wzrosła wówczas do 20 tysięcy. W roku 1870 całkowita populacja miasta liczyła sobie 40 tysięcy, z czego 37% stanowili Afroamerykanie. W roku 1866 doszło do zamieszek pomiędzy czarnoskórymi żołnierzami Unii, a irlandzkimi policjantami. Skutkiem tego było 46 ofiar śmiertelnych, 75 osób rannych i duże zniszczenia miasta.
Trzy lata później miasto zdziesiątkowała epidemia żółtej febry. Za zmarłe z jej powodu zostało uznanych 5 tysięcy osób, w przeciągu miesiąca, podczas gdy ogół populacji Memphis liczył wówczas 40 tysięcy ludzi. Kolejnych 20 tysięcy, w obawie przed zarazą, uciekła z miasta.
Choroba przestała krążyć dopiero przez silny mróz, jaki nawiedził okolicę końcem października tamtego roku. Epidemia stała si też powodem krachu finansowego miasta, które długo musiało się odbudowywać.
Do połowy XX wieku Memphis pozostawało największym na świecie producentem i eksporterem bawełny i drewna z drzew liściastych.
Populacja miasta wzrosła do 400 tys. mieszkańców. W latach 60-tych natomiast, z uwagi na duże skupisko ludności czarnoskórej, stało się centrum ruchów wyzwoleńczych tej rasy. Tam działał i został zamordowany Martin Luther King, co znów stało się przyczyną zamieszek.
Gospodarka Memphis
Podobnie jak przez stulecia, na gospodarkę Memphis w dalszym ciągu wpływa głównie położenie nad największą rzeką kontynentu. To nie tylko port rzeczny, ale i bardzo istotny węzeł kolejowy – pięć główny krajowych linii pociągowych AMTRAK przecina miast, czy autostradowy. Transport jest więc tam główną gałęzią gospodarki. Od 2014 roku w Memphis znajdują się siedziby trzech firm z listy największych – Fortune 500.
Chodzi o FedEx, International Paper i AutoZone. Swoje lokum mają też tam korporacje związane z produkcją i handlem bawełną, rynkiem mieszkaniowym USA. W mieście jest też oddział Banku Rezerwy Federalne z St. Louis.
W mieście funkcjonuje port lotniczy Memphis International Airport, który po Hongkongu jest drugim na świecie największym lotniskiem towarowym. Memphis zostało uznane jako miasto przyjazne do życia, głównie z powodu stosunkowo niskich kosztów utrzymania.
Kultura i sztuka w Memphis
Memphis jest dużym ośrodkiem przemysłu filmowego i muzycznego. Kręci się i realizuje tam wiele filmów. Jego tożsamość kulturowa silnie związana jest z kulturą amerykańskiego południa. W tamtych okolicach dorastało i żyło wielu znanych muzyków: Elvis Presley, Jerry Lee Lewis, Muddy Waters, Johny Cash, B. B. King, Justin Timberlake, Aretha Franklin.
Co roku w maju odbywa się duży festiwal kultury i sztuki, a dla każdego z nich inny kraj jest prezentującym się partnerem. W roku 2011 w festiwalu wzięło udział aż 250 tysięcy ludzi. Znanym jest też karnawał w tym mieście. We wrześniu z kolei, odbywa się zwykle Cooper – Yong Festival. Obejmuje ekspozycje oraz sprzedaż dzieł sztuki. Znany jest zespół Balet Memphis. W Memphis swoją pierwszą książkę napisał największy amerykański dramaturg, Tennessee Williams.
Kuchnia charakterystyczna dla Memphis i Tennessee
Gastronomia miasta, to przede wszystkim takie pojęcie, jak Memphis – style grill. To jeden z czterech dominujących stylów ważnej „kultury grillowania” w USA. To tam zresztą odbywają się mistrzostwa świata w grillowaniu wieprzowiny. Miasto zwykle zajmuje pierwsze miejsce.
W związku z napływem emigrantów, lokale Memphis znane są też z serwowania pizzy, hamburgerów i kebabów. Według wielu pism branżowych, podaje się tam najlepsze hamburgery w Stanach Zjednoczonych. Z Memphis wywodzą się znane burgery: ernestine i hazels. Prowadzi tam restauracje kilku znanych w skali kraju kucharzy: Andrew Ticer, Michael Hudman.
Atrakcje turystyczne w Memphis
Do znanych najczęściej odwiedzanych przez turystów miejsc w Memphis należą:
Narodowe Muzeum Praw Obywatelskich – w dawnym Lorraine Motel, gdzie zamordowano M. L. Kinga.
Brooks Museum of Art – największa ekspozycja sztuki w Tennessee. „Bełz” – Muzeum Sztuki Judaistycznej i Azjatyckiej.
Dixon Gallery and Gardens – prezentuje obrazy m.in. Moneta, Degasa.
Muzeum Dziecięce w Memphis.
Graceland – dawny dom Elivisa Presleya, jedno z najczęściej odwiedzanych muzeów w Stanach Zjednoczonych.
Park Mud Island River – muzeum rzeki Missisipi.
Victorian Village – zabytkowa dzielnica Memphis z rezydencjami z epoki wiktoriańskiej.
Chucalissa Indian Village – prezentowane są eksponaty historii naturalnej południowej części Ameryki Północnej.
Cotton Museum – muzeum bawełny.
Amfiteatr na Wyspie Błotnej – liczne koncerty i przedstawienia.
Sport w Memphis
Jak wiele dużych amerykańskich miast, tak Memphis ma swoich przedstawicieli w wysokich szczeblach lig, pośród popularnych sportów drużynowych. W koszykarskim NBA gra drużyna Memphis Grizzlies, baseball – Memphis Redbills, piłka nożna – Memphis City FC.
Popularnym w mieście zawsze był wrestling. Znanymi zawodnikami tego sportu z omawianego miasta byli: Jerry „The King” Lawer, Jimmy „The Mouth of South” Hart, czy Ric Flair.
Przestępczość czyli na co uważać
Początkiem XXI wieku Memphis było drugim najbardziej niebezpiecznym miastem w Stanach Zjednoczonych. Dzięki staraniom władz, przestępczość ta szybko zaczęła jednak spadać. Trzy lata później była już nieporównywalnie niższa.
Port rzeczny, oraz mosty na Mississipi
Port na Missisipi koło Memphis jest czwartym największym w USA portem śródlądowym. Swoją działalnością obejmuje 750 kilometrów długości rzeki. Miasto cechują też mosty na tej największej rzece w kraju. Są to cztery mosty kolejowe i autostradowe. Najstarszym jest Most Frisco, otwarty w 1892 roku. Biegnie nim jednotorowa linia kolejowa. The Harahan Bridge otwierany był w 1916 roku.
Do 1949 funkcjonował jako most drogowo – kolejowy. Obecnie przebiega nim tylko dwutorowa kolej. The Memphis – Arkansas Memorial Bridge – od 1949 roku. Obecnie włączony do autostrady międzystanowej nr 55. Najnowszy, Hernando de Soto Bridge – 1973, most dla pieszych i ruchu rowerowego. Chodnik dla pieszych wykorzystuje dawną nitkę ruchu samochodowego.
